Trabzon Üniversitesi Devlet Konservatuvarının ses, video, fotoğraf ve belgelerden oluşan 450 bin materyallik arşivi, 2023’te dijital katalog haline dönüştürülerek internet aracılığıyla dünyanın her yerinden öğrenci ve araştırmacıların hizmetine sunulacak.
Devlet Konservatuvarı Öğretim Görevlisi Özgün Arda Nural, AA muhabirine, Karadeniz Müzik Arşivi’nin, yapısı itibarıyla araştırmacıların başvurması gereken öneme sahip olduğunu söyledi.
Nural, konservatuvara gelen öğrenci, araştırmacı, müzikolog ve antropologların arşivden faydalanabildiklerini belirterek, “Arşiv sadece bir saklama mekanı değil. Kültürel miras niteliğinde insanların faydasına sunulan bir yer.” dedi.
Arşivde eski ses kayıtları olduğuna işaret eden Nural, şu değerlendirmede bulundu:
“1902 yılından başlayan ses kayıtları var. Bu kayıtlar Adana ve Osmaniye bölgesinden alınmış olup Türkiye’de alanda alınmış en eski ses kayıtlarıdır. 1930’lu, 1950’li ve 1960’lı yıllara ait taş plaklar var. 1980’lerden başlayarak 2000’li yıllara kadar olan Karadeniz havzası içinde bulunmuş kasetler, bant kayıtları gibi materyaller elimizde bulunuyor. Kırım savaş esirlerine ve Türkistan bölgesine ait eski ses kayıtları da mevcut elimizde. Bu kayıtların bir kısmını yayımladık.”
Nural, materyallere plak, bant kaydı, basım gibi farklı şekillerde ulaştıklarını anlatarak, kayıtların restorasyonu yapıldıktan sonra büyük bir hassasiyetle dijital ortama aktarıldığının altını çizdi.
Her türdeki eski kaynağı dijitale aktarıp arşivlediklerine dikkati çeken Nural, şöyle devam etti:
“Dijitalleştirme ekipmanları olarak elimizde çeşitli VHS kaset çalarlar, mini dv çalar, Hİ8 çalar ve gramofonumuz var. Ayrıca 33’lük plaklar ve 45’lik plaklar için edindiğimiz USB’den direkt kayıt olarak aktardığımız plak çalarımız mevcut. Bant çalarımız, çanta gramofonumuz, sessiz sinema makinemiz var. Tamamen analog olan 130 yıllık çanta gramofonumuz, arşive gelen öğrencilerimiz tarafından da aşırı ilgiyle karşılanıyor. Japon ve Amerikan firmalarının çeşitli cihazlarını da kullanıyoruz.”
Nural, kayıtların, restorasyonu yapıldıktan sonra büyük bir hassasiyetle dijital ortama aktarıldığını yineleyerek, “Şu an öğrencilerin ve araştırmacıların hizmetindeki arşiv, 2023 yılı içerisinde internet aracılığıyla erişime açılacak.” diye konuştu.
Üniversite öğrencisi Halil İbrahim Gazel ise arşive girdiğinde zamanın nasıl geçtiğini anlamadığını söyledi.
Müziğe ilgisinin olduğunu ifade eden Gazel, “Buraya gelme amacım bazen buradaki eserleri dinleyerek geçmişe gitmek, bazen geçmişte olan müziklere bakarak şimdiki müzikleri mukayese etmek. Yeri geldiğinde bazı şeyleri orijinal kalitesiyle dinlemek, insana daha fazla huzur katıyor.” dedi.
Gazel, bu imkanı kendilerine sunan yetkililere teşekkür etti.
AA